23.12.2009, 09:57

Ubuntu - system, który sam w sobie jest naprawdę bardzo szybki. Ale można go jeszcze przykręcić! Jak? Na to pytanie odpowie 50 poniższych wskazówek optymalizacyjnych!

» Wydajność systemu
1. Krótsze wyświetlanie listy systemów operacyjnych
Jeśli masz już serdecznie dosyć czekania, aż GRUB odliczy swój "timeout" do załadowania Ubuntu, otwórz plik /boot/grub/menu.lst w edytorze tekstu, następnie odszukaj linię zaczynającą się od "timeout". Liczba, która znajduje się obok to liczba sekund, którą trzeba odczekać, aby system się domyślnie załadował. Jeżeli Ubuntu to Twój jedyny system, zamień tą liczbę na 0.

2. Kontroluj wydajność ładowania systemu
Jednym z najlepszych programów do kontrolowania wydajności ładowania systemu jest "bootchart". Po zainstalowaniu i zrestartowaniu komputera, "bootchart" stworzy specjalny wykres wszystkiego, co jest uruchomione i zużywa zasoby podczas uruchamiania systemu, a następnie zapisze go do /var/log/bootgraph.

3. Popraw szybkość uruchamiania systemu
Kiedy menu GRUB z listą systemów się pojawi na ekranie (być może będziesz musiał nacisnąć Escape na klawiaturze), wybierz z listy Ubuntu i naciśnij na klawiaturze e. Przejdź strzałką w dół do linii "kernel" i naciśnij e ponownie. Teraz możesz edytować parametry uruchamiania jądra Linuksa: niepotrzebne składniki możesz wykluczyć, aby przyśpieszyć uruchamianie systemu.

4. Wyłącz niepotrzebne usługi
Po zainstalowaniu Ubuntu wiele usług jest automatycznie uruchamianych. Wśród wielu jest, np. Menedżer Bluetooth, który mimo że w komputerze może nie być tego modułu, zawsze się uruchamia i w jakimś stopniu obciąża pamięć operacyjną. Wyłączanie niepotrzebnych usług jest bardzo proste - wejdź w System > Preferencje > Programy startowe i odznacz niepotrzebne usługi. Rób to ostrożnie i nie wyłączaj usług, na których polega system!

5. Kontroluj użycie procesora
Jeżeli myślisz, że kontrola użycia procesora jest wyłącznie dla "geeków" - to jesteś w błędzie. Kontrola procesora jest najlepszą drogą do zbadania, który proces spowalnia system. Kliknij prawym przyciskiem na panel systemowy (ten u góry i/lub u dołu ekranu), następnie na Dodaj do panelu... i przeciągnij "Monitor systemu" na panel systemowy.

6. Zarządzaj swoimi procesami
Kiedy wykryjesz, że system używa zbyt dużo zasobów procesora niż powinien, możesz po prostu wyłączyć dany proces. W tym celu zapisz swoją pracę i wyłącz proces poprzez aplet "Monitor systemu" znajdujący się w System > Administracja.

7. "Nice", czyli priorytety procesów
Jeśli używasz "Monitora systemu" (opisanego wyżej), być może zauważyłeś kolumnę o nazwie "nice". "nice" to skala priorytetu procesu zawierająca się od -20 (największy priorytet) do 19 (najmniejszy priorytet). Jeżeli wykonujesz jakieś ciężkie zadanie, takie jak, np. renderowanie filmu czy obliczenia 3D, możesz ustawić niższy priorytet, a tym samym uczynić system bardziej sprawnym. Oczywiście to "ciężkie zadanie" będzie się wykonywało dłużej.

» Środowisko GNOME
8. Włącz autologowanie użytkownika
Często jesteśmy jedynymi właścicielami komputera - mamy tylko jednego użytkownika, którego przy logowaniu musimy wybrać i uwierzytelnić go hasłem. Jeżeli nie boimy się, że osoby niepowołane dostaną się do naszego komputera, możemy włączyć funkcję autologowania domyślnego użytkownika. Aplet znajduje się w menu System > Administracja > Ekran logowania.

9. Przytnij swoje menu
Im więcej programów zainstalujesz, tym więcej elementów znajdzie się w menu Programy. Z czasem to menu może się tak rozrosnąć, że stanie się kompletnie nieczytelne. Dzięki opcji Modyfikuj menu (dostępnej po kliknięciu prawym przyciskiem w Programy) możesz według własnego gustu uporządkować, dodać lub ukryć poszczególne elementy menu.

10. Usuń opóźnienie pojawiania się menu pop-up
Programiści interfejsów upierają się przy tym, że powinno być krótkie opóźnienie między kliknięciem a wyświetleniem się menu pop-up. Jeżeli uważasz, że taka opcja jest Ci nie potrzebna, otwórz terminal, wpisz nano ~/.gtkrc-2.0 , a następnie gtk-menu-popup-delay = 0 . Zapisz to naciskając Escape, a później Y i po uruchomieniu ponownie komputera, menu pop-up powinny się pojawiać bardzo szybko.

11. Dodaj więcej obszarów roboczych
Obszary robocze są to jedne z lepszych funkcjonalności stricte Linuksowych. Jest to najlepsza droga do zorganizowania sobie pracy z aplikacjami na różnych wirtualnych pulpitach. Domyślnie w Ubuntu są dwa obszary robocze, ale możesz dodać ich więcej najpierw klikając prawym przyciskiem myszy na przełącznik pulpitów, w prawym dolnym rogu ekranu, a następnie otwierając okno Preferencji.

12. Używaj wirtualnych pulpitów bardziej efektywniej
Użyj kombinacji CTRL + ALT + STRZAŁKA W LEWO/PRAWO do przełączania obszarów roboczych, a jeśli dodatkowo przytrzymasz SHIFT, wówczas aktywne okno zostanie przeniesione na nowy pulpit. Możesz również skorzystać z alternatywnego rozwiązania - kliknąć prawym przyciskiem na jakiekolwiek okno, aby otworzyć menu kontekstowe, z którego możesz przenieść okno do innego obszaru roboczego.

13. Nie uruchamiaj wszystkiego
Tak samo jak usługi, Ubuntu podczas swojego startupu uruchamia mnóstwo różnych programów. Tak samo jak w punkcie 4. możesz znacząco zredukować ilość uruchamianych programów. Bez obaw możesz wykluczyć Dostępność wizualną, Evolution Alarm Notifier czy Aplet kolejki drukowania.

14. Zapamiętaj uruchomione programy
Inną bardzo przydatną funkcją jest zapamiętywanie uruchomionych programów. Polega ona na tym, że kiedy wyłączasz komputer, GNOME zapamiętuje uruchomione wówczas aplikacje, a po kolejnym zalogowaniu - przywraca je. Opcja znajduje się w System > Preferencje > Preferencje programów, zakładka Opcje. Zaznaczenie pola Zapamiętanie uruchomionych programów podczas wylogowywania włącza ten "bajer".

15. Edytuj konfigurację GNOME
Odpowiednikiem Edytora rejestru Windows w Ubuntu jest Edytor konfiguracji GNOME. Może on być uruchomiony z terminala za pomocą polecenia gconf-editor. Bądź ostrożny podczas wprowadzania zmian, gdyż każda pomyłka może narobić więcej szkód niż pożytku. Jeżeli już "narobiłeś bigosu", usuń foldery .gconf i .gconfd z katalogu domowego użytkownika (foldery te są ukryte, jak je pokazać przeczytasz w 17. punkcie).

16. Uruchamiaj programy kombinacją klawiszy na klawiaturze
Ukrytą opcją w Gconf jest uruchamianie programów za pomocą kombinacji klawiszy. Wejdź w gałąź apps > metacity > keybinding_commands, dwukrotnie kliknij w jedno z "command_" i wpisz tam polecenie do wykonania (np. gedit). Teraz żeby ustawić odpowiedni klawisz, przejdź do apps > metacity > global_keybindings i wpisz tam odpowiednią kombinację. Uważaj na konflikty klawiszowe (mogą być, np. z Compizem)!

17. Ukryte pliki i foldery
W Ubuntu w bardzo prosty sposób możemy ukrywać pliki i foldery. Wystarczy na samym początku nazwy pliku bądź folderu dodać kropkę, np. .tajne . W Nautilusie (menedżerze plików) bardzo łatwo odkryjemy ukryte pliki lub foldery wciskając kombinację klawiszy CTRL + H (od angielskiego słówka hidden - ukryty, niewidoczny).

18. Przełącz się na szybsze środowisko
Domyślnym środowiskiem graficznym w Ubuntu jest GNOME. I to jest dobry wybór twórców, gdyż GNOME jest środowiskiem mocnym, z dużymi możliwościami i niezwykle popularnym. Jeżeli jednak czujesz, że jest on za ciężki na Twój komputer, warto zastanowić się nad lżejszą alternatywą - XFCE, która jest wykorzystywana w Xubuntu. XFCE możesz zainstalować poprzez Synaptica, szukając pakietu xubuntu-desktop.

» Środowisko KDE
19. Przejdź na KDE
Jeśli jednak ani GNOME, ani XFCE nie pomaga Ci dając większą produktywność, spróbuj wtedy KDE. Wiele byłych użytkowników Windows'a wybiera właśnie to środowisko, gdyż jedynie ono wiernie odzwierciedla Windows Explorera. KDE możesz zainstalować poprzez Synaptica, szukając pakietu kubuntu-desktop.

20. Autologowanie w KDE
Jeżeli już wybierzesz KDE, będziesz musiał użyć innego panelu konfiguracyjnego do włączenia autologowania użytkownika. Otwórz Ustawienia Systemu KDE, przejdź do Zaawansowanych i otwórz Menedżer Logowania. Wpisz hasło administratora. Teraz możesz wybrać użytkownika, któremu włączysz autologowanie.

21. Przyśpiesz Konquerora
Jeżeli zawsze uruchamiasz tą KDEowską przeglądarkę plików i internetu, możesz przyśpieszyć jej uruchamianie. Otwórz Ustawienia > Konfiguruj Konqueror i przejdź do zakładki Wydajność. Następnie zwiększ Liczbę kopii uruchomionych jednocześnie z 1 do wartości 4 lub 5. Każda kopia pobiera więcej pamięci RAM, ale każda sesja Konquerora będzie uruchamiała się znacznie szybciej.

22. Używaj skrótów w Konquerorze
Konqueror jest świetnym menedżerem plików i przeglądarką internetową z całą masą różnych skrótów do szybszej nawigacji. Na przykład wpisując wp:linux przeszukamy Wikipedię względem hasła Linux, kiedy zaś wpiszemy gg:linux i ggi:linux przeszukamy kolejno Google i Google Grafika.

» Sztuczki z systemem
23. Uruchom OpenOffice.org szybciej
Domyślnie w OpenOffice.org jest dostępnych 100 kroków do cofnięcia, jeśli popełnimy jakiś błąd. W większości przypadków nie ma aż takiej potrzeby, więc można zmniejszyć tą liczbę, np. do 30. Takie ustawienie znajdziesz w oknie Opcji, zakładce Pamięć.

24. Używaj paska szybkiego uruchamiania
Zarówno w GNOME jak i w KDE możesz przeciągać ikony swoich ulubionych i najczęściej używanych aplikacji na Pulpit lub na pasek szybkiego uruchamiania. W ten sposób przyśpieszysz uruchamianie tych programów.

25. Wywal powolne programy
Jedną z zalet open-source jest wolny wybór programów i ich alternatyw. W ten sposób możesz zainstalować te programy, które są najwydajniejsze na Twojej maszynie. Spróbuj na przykład zastąpić OpenOffice.org Writer edytorem Abiword, Nautilusa Thunarem, albo Firefoksa Operą. Oczywiście wiele zależy od przyzwyczajeń, sam na przykład nie zastąpiłbym póki co Firefoksa. ;)

26. Błyskawiczne uruchamianie programów
Kiedy znasz nazwę programu możesz go bardzo szybko uruchomić wybierając kombinację klawiszy LEWY ALT + F2, a następnie wpisując jego nazwę, np. firefox. Jako potwierdzenie, naciskamy ENTER.

27. Zrób "zdjęcie ekraniu", czyli tzw. screena
Naciskając klawisz PRINT SCREEN możesz w szybki sposób wykonać zrzut ekranowy. Opcja może być naprawdę przydatna w każdy momencie, czy to przy składaniu zamówienia online, czy też wtedy, gdy pobijesz rekord w jakiejś grze i chciałbyś to uwiecznić. Naciskając LEWY ALT + PRINT SCREEN możesz zrobić zrzut aktywnego właśnie okna.

28. Szybko zrestartuj pulpit
Czasami może zdarzyć się sytuacja, że komputer się po prostu zawiesi. Wtedy wystarczy wcisnąć kombinację klawiszy CTRL + ALT + BACKSPACE, aby zrestartować tzw. "iksy" (od systemu okienkowego X.Org). Ale uwaga! Od wersji 9.04 w górę, w Ubuntu kombinacja została domyślnie wyłączona. O tym, jak ją włączyć pisał na UbuCentrum.net, Adrian Nowak. Bądź ostrożny z tą opcją, gdyż po jej wykonaniu stracisz wszystkie niezapisane dane.

29. Przeskocz do terminala
Innym sposobem uwolnienia się spod paszczy lwa, czyli błędu, jest przełączenie się do terminala. Wciskając kombinację klawiszy CTRL + ALT + F1 - F6 przełączysz się do jednej z sześciu dostępnych konsoli. Z tego miejsca możesz spróbować usunąć proces, który wywołuje problem, a następnie wrócić do środowiska graficznego naciskając CTRL + ALT + F7.

30. Stwórz oddzielną partycję domową
Kiedy będziesz instalował nową wersję Ubuntu, wybierz ręczny podział partycji. Najpierw stwórz jedną o pojemności 10-20 GB i oznacz ją jako "/". Kolejna partycja, która musi być utworzona to tak zwana pamięć wymiany SWAP - jej wielkość z zasady powinna być taka sama, jaka jest ilość pamięci RAM. W końcu, z reszty dysku stwórz partycję domową, oznaczoną "/home". Teraz, kiedy będziesz instalować Ubuntu w przyszłości, nie będziesz musiał się martwić o swoje dane, gdyż będą na osobnej partycji.

31. Podkręć ustawienia karty nVIDIA
Po zainstalowaniu sterowników do Twojej karty graficznej nVIDIA, dostępna stanie się akceleracja 3D i 2D na Twoim pulpicie. Możesz wtedy zainstalować aplikację o nazwie nvidia-settings, z której możesz ustawić swój monitor, włączyć dwa wyświetlacze czy dodać cień do wskaźnika myszy.

32. Usuń duże, nieużywane pliki
Duże i porozrzucane pliki mogą znacznie spowolnić komputer. Najlepszym programem, który wyszukuje i usuwa duże i nieużywane pliki jest Filelight. Pokazuje on wykres kołowy, gdzie są największe pliki zlokalizowane. Wtedy w prosty sposób możesz je usunąć klikając w odpowiednie polecenia.

33. Włącz wodotryski i fajerwerki Compiza
Compiz to zestaw pulpitowych efektów graficznych 3D, które mogą zwykły i nudny desktop przekształcić w naprawdę fantastyczne środowisko pracy. W dużej mierze, Compiz polega na karcie graficznej, która może być wtedy nieco przeciążona. Nie należy również przesadzać z dodatkami, gdyż może się to odbić na konfliktach klawiszowych czy po prostu zakłóci nam pracę.

34. Nie używaj Compiza
Z drugiej strony to właśnie wyłączenie wszystkich dodatków graficznych może przyczynić się do naszej większej wydajności w pracy. Może się też tak zdarzyć, że nasza karta graficzna po prostu "nie pociągnie" i i tak trzeba będzie z nich zrezygnować. Wejdź wtedy System > Preferencje > Wygląd, a następnie w zakładce Efekty wizualne wybierz Brak.

35. Instaluj pakiety z płyty CD lub DVD
Za każdym razem, kiedy chcesz zainstalować oprogramowanie, Ubuntu łączy się za pomocą sieci internet z repozytoriami w celu pobrania odpowiednich pakietów. Co wtedy, gdy nie mamy łącza internetowego, a chcemy zainstalować oprogramowanie? Należy skorzystać z płyty Ubuntu: CD bądź DVD. Przejdź zatem do System > Administracja > Źródła oprogramowania > Inne oprogramowania (lub Oprogramowania osób trzecich), a następnie kliknij w przycisk Dodaj CD-ROM...

36. Przyśpiesz uruchamianie programów z Preload
Preload jest narzędziem, które możesz zainstalować bezpośrednio z Synaptica. Po uruchomieniu komputera, włącza się i pracuje w tle i zgaduje, które biblioteki używałeś poprzednio. W ten sposób przyśpiesza uruchamianie programów. Efekt może być jednak praktycznie niewidoczny z najnowszymi wydaniami Ubuntu (które już same w sobie są szybkie), ale nie zaszkodzi spróbować.

37. Używaj wirtualnego komputera
Jeżeli lubisz testować różne dystrybucje Linuksa bądź różne wersje Windowsa, a nie masz zamiaru instalować ich na dysku twardym jako kolejny system - to z pomocą przychodzi Ci VirtualBox, który jest w oficjalnych repozytoriach Ubuntu. Z jego pomocą uruchomisz dowolny system operacyjny w zupełnie odizolowanym środowisku, bez ryzyka zniszczenia systemu głównego.

38. Uruchom system w trybie tekstowym
Czasami graficzne środowisko jest zbyteczne, zwłaszcza, kiedy używasz swojego komputera jako serwera. I właśnie tak jest w wersji Server systemu Ubuntu. Ale w zwyczajnej, desktopowej wersji nadmieniony już tryb również jest dostępny. To sprawia, że jest niemal perfekcyjny w roli serwera stron/aplikacji sieciowych lub różnego rodzaju mediów (np. radia internetowego).

39. Usypiaj komputer
Po co masz czekać na uruchomienie systemu, kiedy możesz go wznowić do sesji przed zahibernowaniem. Jest to o wiele szybsze niż zwykłe uruchamianie systemu, tym bardziej, że zaraz po wznowieniu systemu przywracana jest ostatnia sesja, czyli włączone są już komunikatory, przeglądarka internetowa czy edytor tekstu. Pamiętaj, że hibernacja zależy od Twojego sprzętu - musi obsługiwać tą funkcję. Pamiętaj również, żeby co jakiś czas wyłączyć komputer normalnie (albo chociaż uruchomić ponownie i zahibernować), ponieważ później może być już powłączanych tyle różnych procesów, że komputer nie będzie w stanie sprawnie pracować.

40. Spersonalizuj jądro systemu
Jeśli czujesz się już całkiem pewnie w sprawach Linuksowych (i możesz poświęcić trochę czasu), być może będziesz w stanie skompilować swoje własne jądro systemu. Mimo, że od samego czasownika "skompilować" robi się nam już niedobrze, to sam proceder nie musi być wcale ani trudny, ani żmudny. Przede wszystkim otworzy nam nowe możliwości - dostosujemy system do naszego sprzętu. Bardzo dobrze cała kompilacja jest opisana na stronie https://help.ubuntu.com/community/Kernel/Compile (ang.)

» Linia poleceń - terminal
41. Spróbuj, to nie takie trudne
Terminal naprawdę jest Twoim przyjacielem! Dzięki niemu możesz nierzadko osiągnąć znacznie więcej, niż przez przyciski i okna w środowisku graficznym. Aby na przykład skopiować folder, wpisz cp -rf ŹRÓDŁO LOKALIZACJA_DOCELOWA, aby zmienić nazwę pliku, użyj polecenia mv, a żeby edytować plik tekstowy, użyj polecenia nano.

42. Proste skróty terminala
Podczas wpisywania ścieżki (np. do jakiego pliku) możesz używać klawisza TAB, aby terminal automatycznie dopisywał kolejne nazwy katalogów lub plików. Możesz również użyć klawisza STRZAŁKA W GÓRĘ, aby przeglądać historię komend, albo użyć CTRL + R do wyszukiwania komendy, którą już kiedyś wpisaliśmy.

43. Zastąp ciężkie aplikacje graficzne (GUI) ich terminalowymi odpowiednikami
Istnieje wiele terminalowych odpowiedników aplikacji desktopowych. Możesz na przykład używać pine do odbierania emaili, wiadomości, czy też do komunikatora. Spróbuj również lynx jak przeglądarkę internetową, a na pewno już wget lub ncftp jako menedżerów pobierania plików. mc, skrót od Midnight Commander, jest to w pełni funkcjonalny menedżer plików. W zastępstwie Kadu możesz użyć EKG, który obsługuje protokół GG w terminalu.

44. Stwórz obraz ISO z nośnika CD lub DVD
W terminalu w bardzo prosty sposób możesz stworzyć obraz ISO z nośnika CD lub DVD. W tym celu wpisz dd if=/dev/cdrom of=obraz.iso bs=1024 . Komenda ta utworzy obraz o nazwie obraz.iso i zapisze go w katalogu domowym. Być może będziesz musiał najpierw odmontować napęd komendą sudo umount /dev/cdrom

45. Odczytaj obraz ISO bez konieczności wypalenia go na płytę
Jeśli pobrałeś obraz ISO z sieci i chcesz mieć teraz do niego dostęp, to wcale nie musisz go wypalać na płytę (i niepotrzebnie ją marnować), tylko wystarczy utworzyć wirtualny napęd. Otwórz terminal i wpisz sudo mkdir /mnt/image , a następnie sudo mount -o loop disk.iso /mnt/image . Teraz możesz przeglądać obraz ISO w folderze /mnt/image.

46. Używaj polecenia screen
Po tym, jak już mniej więcej przyzwyczaiłeś się do terminala, warto nauczyć się jednej z najlepszych komend: screen. To polecenie jest równoważnikiem wirtualnych pulpitów, a więc uruchamia kilka sesji w jednym momencie. Sesje te możesz wstrzymywać i wznawiać. Wpisz screen, aby zainicjować procedurę, a następnie wciśnij CTRL + A i potem C, aby utworzyć nową sesję. CTRL + A i potem N lub P przełącza pomiędzy aktywnymi sesjami. CTRL + A i potem D odłącza z sesji, a kiedy wpiszesz screen -r wszystko zostanie zresetowane.

47. Miej dostęp do Twojego Ubuntu z którejkolwiek maszyny
W sumie to jest chyba najlepsza rzecz, którą możesz zrobić za pomocą terminala. Mowa tutaj oczywiście o SSH - bezpiecznej powłoce, za pomocą której możesz miec dostęp do Twojego komputera z któregokolwiek innego. Zainstaluj zatem pakiet openssh-server z Synaptica, a następnie używaj narzędzia o nazwie putty na komputerze z Windows lub za pomocą ssh z Linuksa, aby mieć dostęp do Twojego Ubuntu.

48. Przesyłaj pliki pomiędzy komputerami szybko i bezpiecznie
Kiedy już masz zainstalowany serwer SSH, możesz szybko i bezpiecznie przesyła pliki pomiędzy komputerami. W tym celu użyj polecenia sftp. Jeżeli jednak wolisz przysłać w środowisku graficznym, to do Windowsa (jak i dla Linuksa, program jest wieloplatformowy) polecam program FileZilla, a w środowisku KDE użyj protokołu sftp://

49. Unikaj wpisywania sudo
W Linuksie aby wykonać najważniejsze czynności, musisz mieć przywileje administratora (root). Przez to musisz, np. w terminalu wiele komend poprzedzać słówkiem sudo i wpisać hasło. Jest to bardzo bezpieczna metoda, gdyż praktycznie nie ma szans jakiś wirus czy robak, żeby się sam uruchomił w systemie i, np. wysyłał z niego poufne dane do hakera. Gdy jednak wykonujemy dużo komend w linii poleceń, wpisywanie sudo może się nam sprzykrzyć. Jest jednak metoda na uniknięcie tego żmudnego wpisywania - otwórz terminal jako root lub po prostu wpisz sudo bash. Od tej pory wszystkie operacje w terminalu będą wykonywane jako root.

50. Utwórz konto root'a
Kiedy w dużym stopniu zajmujesz się administrowaniem systemu, być może dobrym rozwiązaniem będzie utworzenie konta root'a. Wpisz jedynie sudo HASŁO root i wpisz swoje hasło, a następnie nowe dla root'a. Teraz możesz wpisać su root do zalogowania jako root, ale pamiętaj, że ten tryb może być niebezpieczny dla Twojego komputera (dlaczego? patrz punkt wyżej).

źródło: TechRadar UK

Podobał się artykuł? Myślę, że tak. :) Czekam na Twój komentarz poniżej. Bądź ze mną na bieżąco na Facebooku i obserwuj mnie na X.

Copyright © Jan Pogocki, 2006 – 2024
Prywatność i cookies • Creative Commons 3.0